Bron: Rijksmonumentenregister
Boerderij, eerste helft 19e eeuw, waarvan het met een pannen schilddak gedekte woonhuis met de door een wolfdak gedekte stal een T-vormige plattegrond vormt. In het woongedeelte vensters met zesruitsschuiframen. Deur met panelen uit de bouwtijd. De achtergevel van de stal heeft een getoogde poort met een gebeeldhouwd leeuwenmasker, 17e eeuw, als sluitsteen.
Bron: Wim Knaake
Het huidige Anker heette vroeger het Boogmanshuis omdat er meerdere generaties Boogman woonden.
Ze waren timmerman, landbouwer er zo bij, maar ook architect.
Zo ging dat vroeger.
Ze ontwierpen een huis en bouwden het ook vaak.
Landbouwer zijn deden ze er volgens mij gewoon bij en ook waren ze tussenpersoon voor verzekeringsmaatschappijen.
Naast het Boogmanshuis ( nu het Anker ) stond een nu verdwenen schuur, dat was misschien de werkplaats en daarnaast stond dus het vroegere “ Anker “.
Je hebt dus nu “ Het Anker “ vroeger o.a. boerderij en de naastgelegen gebouwen de schuur en het vroegere “ Anker “ zijn verdwenen.
Geschiedenis Uijtermarckshofstede / Boogmanshuis / Het Anker
Mevr. H. Boogman-Wesselo schreef in de rubriek “ Als u het mij vraagt “ in de Graafschapbode van 20-06-1974 over dit monument.
Een gedeelte uit haar ingezonden stuk is gebruikt voor wat hierna volgt.
In de jaren zeventig van de vorige eeuw was er onzekerheid over het lot van het destijds geheten “ Boogmanshuis “. Het bleef bestaan en de naam van het huis veranderde voorlopig niet. Daar kwam verandering in toen een gebouw met de naam “ Het Anker “, dat stond tussen het “ Boogmanshuis “ en de Ned. Hervormde Kerk, destijds aan het Marktplein geheten, werd afgebroken.
Het gesloopte gebouw werd o.a. door de kerk maar ook andere maatschappelijke organisaties voor diverse doeleinden gebruikt. De Ned. Hervormde Kerk nam het “ Boogmanshuis “ later onder haar hoede, werd gerestaureerd, kreeg het daarna de naam “ Het Anker “ en werden de activiteiten van de kerk daar voortgezet.
Tegenwoordig kunnen we dit monument beschouwen als een gebouw voor meerdere doeleinden want behalve de Ned. Hervormde Kerk organiseren ook andere verenigingen hier hun activiteiten. Het “ Boogmanshuis “ nam dus, door het overnemen van taken in “ Het Anker “ , veel functies van dit verdwenen gebouw over.
Het “ Boogmanshuis “ heette in 1795 de “ Uijtermarckshofstede “ en werd bewoond door het echtpaar Hendrik Deyenborg, timmerman van beroep en Johanna Wilhelmina Garritsen, herbergierster. Deze Hendrik was een niet onbelangrijke man: Omstreeks 1805 was hij gerigtsman, had veel land in bezit en vermoedelijk heeft hij het oudere voorhuis afgebroken en vernieuwd. Hendrik overleed in 1808 en hertrouwde zijn weduwe na verloop van tijd met de dagloner Wilhelmus Johannes Seesink, die zich daarna herbergier noemt.
Waarschijnlijk mede doordat Wilhelmus geen schrijven had geleerd verkocht hij met zijn stiefzoon Hendrik Garrit, vrij snel na de dood van zijn echtgenote Johanna, huis en hof aan Jan Boogman die timmerman was in Bronkhorst. In 1836 ging Jan er met zijn vrouw Harmina Breukink wonen en hielden ze voor de “ Uijtermarckshofstede “ de combinatie van timmerbedrijf en herberg in ere.
De naam “ Uijtermarck “ raakte steeds meer op de achtergrond, zeer waarschijnlijk afkomstig van de oude familienaam uit het stadje Bronkhorst.
In 1650 werd in het stadje de naam al aangetroffen en omstreeks 1770 was er een rentmeester met de naam Uijtermarck in Bronkhorst die waarschijnlijk op het “ Hoge Huys “ aan de weg naar het pontveer woonde. Vele generaties Boogman hebben in dit huis gewoond en stond het huis bekend als het “ Boogmanshuis “. De verdere geschiedenis van dit huis vindt u aan het begin van de beschrijving.
Het ingezonden stuk van mevrouw Boogman komt uit het archief van de familie Boogman-v.d. Kolk uit Steenderen dat ik ooit mocht scannen.
Wim Knaake, Steenderen 4 september 2024.
