Foto Ingeborg te Dorsthorst
Bron: Rijksmonumentenregister
Omschrijving onderdeel 9: INRIJHEK.
Omschrijving
INRIJHEK c.a. op DAM onderdeel van de historische buitenplaats het Medler is gesitueerd over de gracht naar het voorplein, aan het einde van de oprijlaan. Betreft een uniek ensemble uit de eerste helft van de 18e eeuw, bestaande uit een hek, een stel vazen en een stel wapenhoudende leeuwen als bekroning van gemetselde hondenhokken. Afkomstig van de Ehze bij Almen, dat in het begin va de 19e eeuw grotendeels gesloopt werd. Het ensemble is in zijn geheel gebouwd op een derhalve bouwkundig onderdeel van de bakstenen wanden van de brede dam over de gracht. Het hek staat midden op de dam, bestaande uit vier zandstenen pijlers met ertussen smeedijzeren hekken. De twee hoofdpijlers, waartussen de hekvleugels van later datum, hebben een bakstenen kern, die bekleed is met geblokte zandstenen platen. De doorsnede is vierkant met iets terugvallende kwartronde hoeken. De pijlers zijn bekroond met ronde zandstenen dekselvazen met de wapens van Dorth en Van Hovell. De twee buitenpijlers met vierkante doorsnede en bekroond door ballen zijn iets lager en dunner dan de hoofdpijlers. Ze zijn van massief zandsteen en staan op bakstenen pilasters, die uitkragen uit de met een rollaag bedekte damwanden. Tussen de binnen- en buitenpijlers bevinden zich eenvoudige spijlenhekken, aan de buitenzijde van de buitenpijlers als oren uitkragend boven de gracht. Aan de zuidzijde staan op het einde van de damwanden twee ronde zandstenen dekselvazen op dito vierkante sokkel, waarop in hoogreliëf de gespiegelde monogrammen vL (van Lintelo). Tussen de sokkels en de buitenpijlers, geplaatst op de rollaag van de damwand, enkele smalle gietijzeren balusters met daartussen kettingen. Aan de voorpleinzijde staan aan het einde van de dam twee natuurstenen wapenhouders in de vorm van liggende leeuwen; dezelfde wapens als op de pijlervazen. De kalkstenen leeuwen liggen op langwerpige holle bakstenen sokkels, die als verblijf voor waakhonden dienen; de sokkels zijn op dezelfde wijze met de buitenpijlers verbonden als de vazen.
Waardering
Het INRIJHEK c.a. op DAM vazen, onderdeel van de historische buitenplaats het Medler, is van algemeen belang:
– vanwege de ouderdom;
– vanwege de hoge unicitieitswaarde van het ensemble;
– vanwege de ornamentele en functionele waarden;
– vanwege de ruimtelijke functionele relatie van het inrijhek met de overige onderdelen van de buitenplaats.