Huize Baak wordt al in 1294 genoemd en in bezit van de Graven van Gelre. Het kasteel werd herbouwd in 1738-1739. Ook in1878 werd er uitgebreid. Vanaf 1691 was het in bezit van het geslacht Van der Heyden. Hierna kwam het in bezit van de Fam. Van Middachten en na vererving in bezit van het geslacht Helmich.
In 2018 is een foto-expositie over de geschiedenis van Huis Baak in de Sint-Martinuskerk tentoongesteld.
Bron: Rijksmonumentenregister
Onderdeel 1
HUIS, XVIII-b, met behoud en gebruikmaking van middeleeuws muurwerk; in 1880 aan de zuidoostzijde uitgebreid met blokvormig bouwlichaam; de plattegrond had tot deze uitbreiding de gedaante van een winkelhaak met scherpe hoek; door deze vergroting is hij min of meer U-vormig geworden.
In de oude vleugel van rond 1738 bevindt zich vlak naast de nieuwe vleugel van 1880 de poort met doorrit, die oorspronkelijk van de middeleeuwse voorburcht naar het plein achter deze vleugel leidde.
Aan de noordoostzijde (waar het huidige voorplein met de bouwhuizen zich bevinden) wordt de poortboog omlijst door Dorische pilasters, waarop de aanzetten van een fronton, eindigende in voluten; hiertussen het wapen van Baak met leeuwen als dragers;
gehele gebouw wit gepleisterd en met schilddaken (met grijze pannen) op twee bouwlagen met kelderverdieping;
alle ramen met T- en H-vensters en getoogde zandstenen omlijstingen; getoogde meerruits dakkapellen met vleugelstukken;
dakruiter met ingesnoerde leigedekte spits en windvaan op daknok midden boven de poortdoorgang.
Hoofdingang in de zuidoostgevel van de noordvleugel: met bovenliggend raam fraai omlijst in Lod. XIV-stijl; boven de dubbele deur alliantie wapens Van der Heyden – Van Hertefeldt.
Aan de korte westgevel van de noordvleugel een houten waranda, 1869.
Inwendig o.m.: trappartij en deuren in Lod. XIV-stijl, XVIII-b; enkele stucplafonds uit latere tijd, XIXa-b.
Het HUIS is van algemeen belang:
– vanwege de ouderdom;
– vanwege de cultuurhistorische en architectonische waarden, met name vanwege de unieke getoogde zandstenen vensteromlijstingen;
– als centrum van de historische parkaanleg.