Steenderen Spaensweertweg 1 Bronkhorster Molen

  1. Home
  2. Monumenten
  3. Steenderen Spaensweertweg 1 Bronkhorster Molen

Steenderen Spaensweertweg 1 Bronkhorster Molen

Monument ID

34543

Adres

Spaensweertweg 1

Plaats

Steenderen

Bouwstijl

Molen

Monument soort

Rijksmonument

Datering

1844

Gemeente

Bronckhorst
Geopend tijdens de Open Monumentendag 2024 op zaterdag 14 september van 10.00 – 16.00 uur.
Monumenten vertellen ons over het verleden. Deze molen heeft grote indruk gemaakt op Wim Knaake. Lees hieronder zijn verhalen en ga vooral de molen in. De vrijwillige molenaars zijn zeer enthousiast en runnen hier zelfs een winkel. Als je geluk hebt kun je een eigen gebakken koek proeven.
Steenderen Spaensweertweg 1 Bronkhorster molen
Steenderen Spaensweertweg 1 Bronkhorster molen
Steenderen Spaensweertweg 1 Bronkhorster molen
Steenderen Spaensweertweg 1 Bronkhorster molen

Geschiedenis bron: bronkhorstermolen.nl
Reeds in het jaar 1482 stond hier een houten standaardmolen. Tot de heerlijke rechten van de eigenaren van de heerlijkheid Bronkhorst behoorde tot 1795 het recht op gebruik van de wind. De inwoners van Bronkhorst waren verplicht om op deze molen hun koren te laten malen (molendwang).

In 1803 verkocht F.A. Graaf van Limburg Stirum de molen aan Jan Breukink. In 1844 is de molen in de nacht van 17 op 18 mei afgebrand. Zijn zoon Christiaan en zijn echtgenote Wendelina Hermina Kets lieten de huidige stenen molen als opvolger van de verbrande molen bouwen. Na Breukinks dood was zijn weduwe tot 1860 eigenaresse. Tot vlak na de Tweede Wereldoorlog is de molen als maalwerktuig in bedrijf. Toen de wieken stil werden gezet, raakte de molen in verval.

In 1958 werd door een comité geld ingezameld om de molen deels te laten restaureren, wat in 1960 zijn beslag krijgt. Als eerste molen in Nederland kreeg de molen toen draaipremies en een teller waarmee de as-omwentelingen konden worden afgelezen. Hierdoor betaalde de overheid mee aan de exploitatie van de molen, die in particuliere handen bleef. Deze constructie gaf aanleiding tot een conflict, waardoor de molen weer stil kwam te staan. Ir W. ten Duis koopt daarna de molen om aan de impasse een eind te maken en brengt de molen onder in een Stichting. De stichting wist allerlei geldbronnen aan te boren, waardoor de molen weer in bedrijf kon komen.

Steenderen Spaensweertweg 1 Bronkhorster molen

Hemelvaartsdag 2013
Een weddenschap gemaakt, zonder verplichtingen, dat ik de molenaars zo vroeg op de morgen zou bezoeken.
Ik was de eerste die ochtend en ik hoor één van de molenaars nog roepen: “ Ik zie volgens mij licht van een fiets naderen, zou Wim echt in aantocht zijn?”
En op die Hemelvaartsdag, `s morgens vóór 5 uur echt nog donker, stond ik de molen te fotograferen in de scherpe bocht bij de Molenkolk tussen Bronkhorst en Steenderen.
“Liefde voor je omgeving waar je bent geboren en opgegroeid en die je nooit in de steek laat, ook al woon je er niet meer” aldus Wim Knaake.

Tradities
In mijn bezit is ook een foto van deze molen, zelf gemaakt, toen die in de zogeheten feeststand stond, want één van de molenaars was toen 60 jaar getrouwd.

Han, heb jij enig idee wat wij als kinderen uit Bronkhorst, onder begeleiding, tijdens Pasen, bij de molen gingen doen?
Pasen en eieren rapen? Je had het bijna goed.
Misschien hebben ze het eieren rapen daar ook wel gedaan maar ik bedoel voor de kinderen van Bronkhorst EIEREN TÜLEN.
TÜLEN betekent rollen en het was de bedoeling om een ei van de heuvel van de molen naar beneden te rollen en daar aangekomen moest het nog heel zijn.
Dus eigenlijk door het gras naar beneden laten gaan.
Het was een wedstrijd van kinderen uit Bronkhorst onder elkaar, ik heb er ook nog aan meegedaan.
En er waren leuke prijsjes te winnen.

Simon Aussen
Sommige bezoekers hebben aan de binnenkant van de molen bij de deur bij de stenen trap hun initialen of naam vermeld: gekerfd in de muur.
De naam van één man, daar werd ik door de molenaars op attent gemaakt want het was mij nooit opgevallen.
Zijn naam is SIMON AUSSEN lid van de Joodse familie die aan het begin van de Tweede Wereldoorlog in het pand aan de Kasteelweg woonde, naast Het Wapen van Bronkhorst.
Simon woonde daar met zijn zus, zij dook onder maar hij dacht dat het niet zo`n vaart zou lopen en stierf in een concentratiekamp.
Wanneer ik nu in de molen ben loop ik altijd naar de plek waar voor eeuwig zijn naam in de molen zit, een plek die hem ook dierbaar was.

Menu