Het Wapen van Heeckeren

Onderschrift: Architectuur met een tijdloze schoonheid. Tekening: Gijs Boelaars.

22 april 2025 Interview met Harald Salomons op Radio Ideaal door Yvonne Hofman.

Het Wapen van Heeckeren

Open Monumentendag Bronckhorst 13 en 14 september 2025
Thema: Erfgoed & Architectuur – Gebouw(d) om te blijven

Door Han van der Lans

Erfgoed & Architectuur is het landelijke thema van de Open Monumentendag in 2025. Bronckhorst is rijk aan erfgoed, de gemeente telt meer dan 800 monumenten. Rijksmonument Het Wapen van Heeckeren is een goed voorbeeld van architectuur met een tijdloze schoonheid.

Het Wapen is circa 200 jaar oud, gebouwd in de tijd van Napoleon en heette toen “Nieuwe Herberg”. Hieruit blijkt dat dit een eeuwenoude plek is waar reizigers konden uitrusten. Niet verwonderlijk omdat hier een belangrijke Hessenweg vanuit Duitsland, via Doesburg naar het westen liep.

Hessenkarren en paarden werden gestald in de zogeheten doorrijschuur tegenover de herberg. Van dit type zijn er nog maar twee in Bronckhorst. Kenmerkend zijn de grote dubbele staldeuren aan beide korte zijden van de schuur. De karren hoefden zo niet te keren om de schuur uit te rijden. Deze schuur is ook rijksmonument evenals de natuurstenen pomp uit de achttiende eeuw.

Komende vanuit Zelhem is het Wapen beeldbepalend, het ligt in een flauwe bocht met het gezicht gericht op de reizigers. De voorgevel is symmetrisch, centraal bevindt zich het ingangsportaal met bovenlicht en daarboven het wapenbord van de familie Van Heeckeren. Het Wapen behoorde voorheen tot Landgoed Enghuizen dat in bezit was van deze familie. De familiekleuren rood en geel van de luiken verwijzen ook naar die periode. Opvallend aan de luiken zijn de twee boven elkaar geschilderde zandlopers. In combinatie met de ramen in roedeverdeling geven deze acht luiken het pand een voorname en vriendelijke uitstraling.

Boven de klassieke houten kroonlijst loopt een gietijzeren hekwerk aan de voor- en zijkanten om de suggestie van een verdieping met een balkon te wekken. Het verfijnde gietijzer is een staaltje van ouderwets vakmanschap dat in deze regio aan de Oude IJssel volop aanwezig was. Denk hierbij aan de voormalige Keppelsche Gieterij.

Tot in de vorige eeuw werd er ook geboerd door de uitbaters van het Wapen. Achter het voorhuis is daartoe een stal aangebouwd, nu onderdeel van het horecabedrijf. De bar in het voorhuis is nog steeds in originele staat en decor voor de gasten die hier hun verhalen onderling en met de uitbaters deelden en delen. Cultuurhistorisch van groot belang als ontmoetingsplaats voor inwoners en passanten.

Al met al is de architect er goed in geslaagd om in de stijl van toen een gebouw neer te zetten dat nog steeds opvalt door schoonheid, erkend is als belangrijk erfgoed, zijn functie heeft behouden en uitnodigt om naar binnen te gaan.